Ngày nay tài nguyên gỗ ngày càng bị thu hẹp, cạn kiệt bởi bàn tay con người, kết hợp với đó là sự leo thang nghiêm trọng của nền kinh tế làm ảnh hưởng không nhỏ đến việc sản xuất và kinh doanh đồ gỗ mỹ nghệ nói chung và đồ gỗ nội thất nói riêng. Sự cạnh tranh các sản phẩm, mẫu mã, giá cả leo thang khiến nhiều sản phẩm được làm giả, làm nhái giống hàng thật.

Nội Thất Hoàng Khánh cùng với nghệ nhân Phan Văn Khánh với hơn 30 năm trong nghề sẽ tư vấn cho mọi người cách phân biệt một số loại gỗ phổ biển ngày nay, cùng 1 số định nghĩa về gỗ cho mọi người hiểu rõ hơn.

Lưu ý: Cách nhận dạng phụ thuộc vào 3 yếu tố chủ yếu: Màu sắc, vân gỗ, mùi hương,…

1 . Gỗ là gì.

Gỗ có cấu tạo chủ yếu từ các thành phần cơ bản như: xenluloza (40-50%), hemixenluloza (15-25%),lignin (15-30%) và một số chất khác.

2. Thế nào là gỗ lõi, (gỗ có giá trị cao), gỗ rác (gỗ không có giá trị cao)?

Gỗ lõi là phần nằm phía dưới phần vỏ cây và phần rác, có độ cứng cao hơn phần rác, màu sắc thường sẽ có màu sẫm hơn, gỗ lõi dùng để làm đồ gỗ( bàn ghế, giường, tủ,…)

Gỗ rác là phần nằm giữa vỏ cây và lõi, có màu sắc sáng hơn lõi, độ cứng kém hơn lõi, và dễ bị biến dạng và bị mọt xâm nhập.

3.  Đặc điểm của gỗ dùng làm đồ gỗ mỹ nghệ

• Bền : ít có dãn, không mối mọt, nếu được bảo quản trong nhà có thể tồn tại nguyên vẹn hàng trăm năm.

• Lành: không ảnh hưởng đến sức khỏe, đặc biệt một số loại có tinh dầu rất tốt cho sức khỏe (gỗ sưa, gỗ trắc ...),

• Đẹp : Vân ,thớ, màu rất đẹp, có loại gỗ vân nổi lên như một bức tranh thiên nhiên trao tặng. Đồ dùng lâu ngày, gỗ xuống

• Màu sẫm và đồ càng dùng lâu càng đẹp

• Quý: Đồ gỗ ngày càng quý hiềm, càng dùng lâu thì màu sắc càng đẹp, càng cổ và giá trị rất cao.

Đó cũng là lý do vì sao bạn nên chọn đồ gỗ làm đồ nội thất dùng trong gia đình.

4. Cách phân biệt một số loại gỗ

• Gỗ Trắc:

Có ba loài gỗ trắc là trắc vàng, trắc đỏ, trắc đen 

Có ba loại gỗ trắc: trắc vàng, trắc đỏ, trắc đen.

Giá trị lần lượt từ trắc vàng, trắc đỏ, trắc đen

Đặc điểm nhận dạng.

Gỗ rất cứng, thớ gỗ mịn và có mùi chua nhưng không hăng

Gỗ có độ bóng cao khi chà nhám hoặc phun dầu vì gỗ có tinh dầu.

• Gỗ hương (hương đá , hương nghệ , hương vàng , hương xoan , hương vườn ....)

Là loại gỗ quý có màu nâu hồng, vân gỗ đẹp, mịn, thớ gỗ lại rất nhỏ. Bản chất của Gỗ Hương là: rất cứng, chắc chắn, dẻo dai, có mùi

thơm đặc trưng.

Thường được dùng để đóng bàn ghế, tủ, cửa, làm tranh điêu khắc,..

Cách kiểm tra: ngâm gỗ trong nước, nếu là gỗ hương thì nước đổi qua màu xanh nước trà.

• Gỗ cẩm lai.

Cẩm lai là loại gỗ quý thuộc hạng nhất nhì trên thị trường và là loại gỗ được sếp vào loại gỗ quý.

Gỗ có màu nâu hồng, vân đen, cứng, thớ mịn, dễ gia công, dễ đánh bóng.

Cẩm lai được ưa chuộng làm bàn ghế, tượng, tranh, sản phầm thủ công

• Gỗ Mun ( D.mun H.lec)

Là loại gỗ rất mịn, có màu đen tuyền khi dùng lâu sẽ bóng như sừng, hoặc màu đen sọc trắng.

Thường được dùng để đóng bàn ghế, tạc tượng, điêu khắc tranh, sản phẩm thủ công.

Gỗ rất bền, chắc, không mối mọt, dễ gia công, ít cong vênh, hay nứt chân chim.

• Gỗ Sưa ( Dalbergia cochinchinensis).

Sưa hay còn gọi là trắc thối, huê mộc vàng, huỳnh (hoàng) đàn, được dùng trong thời vua chúa.

Có ba loài gỗ sưa là sưa trắng, sưa đỏ và sưa đen. 

Sưa trắng có giá trị thấp nhất, sau đó là sưa đỏ

Sưa màu đen được gọi là tuyệt gỗ, loài này rất hiếm thấy.

Đặc điểm nhận biết của gỗ sưa:

Gỗ sưa vừa cứng lại vừa dẻo, chịu được mưa nắng

Gỗ sưa có màu đỏ, màu vàng, có vân rất đẹp

Gỗ sưa có mùi thơm mát thoảng hương trầm Khi đốt tàn có màu trắng đục

Gỗ sưa có vân gỗ 4 mặt chứ không phải như những loại gỗ khác chỉ có vân gỗ 2 mặt

• Gỗ Gõ Đỏ (Càte) hay còn gọi là Hổ bì, có tên khoa học: Afzelia xylocarpa.

Gỗ có dác lõi phân biệt, dác màu trắng xám đến vàng, dày 4–5 cm.

Màu gỗ rất đẹp, lõi màu đỏ nhạt hoặc đỏ đậm nổi rõ các vân đen giống da hổ, nên có nơi còn gọi là cây Hổ bì.

Gỗ khá nặng, cứng bền, thớ mịn, không mối mọt ít bị ảnh hưởng của thời tiết, dễ gia công, chịu được mưa nắng, đánh

bóng rất đẹp.

Thường dùng đóng bàn ghế, tủ thờ, trang trí nội thất, chạm trỗ,…

• Gỗ PơMu.

Gỗ có màu vàng , thớ mịn, vân đẹp, mùi thơm, không mối mọt

 Ưu điểm của loại sàn này là sự sang trọng, ấm cúng, mùa đông ấm, mùa hè mát, không bị đổ mồ hôi của nền nhà giúp người sử

dụng cảm thấy thoải mái. 

• Gỗ Mít

 Gỗ mềm, màu vàng sáng, khó đánh bóng, khi để lâu sẽ chuyển sang nâu sẫm.

• Gỗ Lim 

Gỗ lim là loài gỗ cứng, chắc, nặng, không bị mối mọt

Gỗ có màu hơi nâu đến nâu thẫm; có khả năng chịu lực tốt

Vân gỗ dạng xoắn khá đẹp, nếu để lâu hay ngâm dưới bùn thì mặt gỗ có màu đen

• Gỗ thông.

Gỗ Thông có màu vàng nhạt, vân đều đẹp,mềm và nhẹ.

Được dùng làm đồ nội thất, vách, bàn ghế,..